مجموعه ها
مجموعه کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه تهران حاوی بیش از یک میلیون مدرک، شامل کتابهای چاپی ، نشریات ادواری، نسخه های خطی ، میکروفیلم ها ، نسخه های عکسی ، اسناد و عکس های تاریخی ، کتاب های چاپ سنگی ، پایان نامههای تحصیلی ، اسناد و مدارک علمی ، نقشهها و کتابهای درسی و مراجع و منابع الکترونیکی است :
کتاب های چاپی:
مجموعه کتابهای چاپی فارسی، اردو، پشتو و عربی کتابخانه در حال حاضر بالغ بر ۳۰۰۰۰۰ جلد است که به مرور زمان بر تعداد این مجموعه افزوده میگردد. این مجموعه از نظر موضوع بسیار متنوع است. مجموعه کتابهای چاپی لاتین بیشتر به زبان انگلیسی و نیز به زبان فرانسوی، آلمانی، روسی، ایتالیایی و برخی زبانهای دیگر است و بالغ بر بیش از ۱۱۰۰۰۰ جلد است.
در میان کتابهای چاپی کتابخانه در زبانهای مختلف، مجموعههای غنی شامل موضوعات مربوط به شرق شناسی، ایرانشناسی، اسلام شناسی، نسخه شناسی و کتابهای ادبی و مرجع موجود است.
اطلاعات کتابشناختی تمامی کتابهای فهرستنویسی شده، از طریق سایت کتابخانه مرکزی قابل جستجو و دسترسی است.
نشریات ادواری:
مجموعه نشریات ادواری به عنوان یکی از مهمترین بخش های کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد نقش بسیار مهمی در چرخه تولید دانش ایفا می کند. این بخش یکی از مهم ترین و بزرگترین مجموعه های نشریات در کشور به شمار رفته و همواره مورد توجه تولید کنندگان علم می باشد. در حال حاضر مجموعه نشریات ادواری فارسی شامل شامل 2570 عنوان مجله فارسی مشتمل بر 30000 مجلد صحافی شده و 1937 عنوان روزنامه فارسی و عربی مشتمل بر 8700 مجلد صحافی شده می باشد.
تا کنون تعداد 483 عنوان مجله و 620 عنوان روزنامه به همراه تمامی شماره های موجود آن در آرشیو کتابخانه مرکزی اسکن و از این تعداد، 256 عنوان مجله و 54 عنوان روزنامه از دوره های قاجار، پهلوی اول و پهلوی دوم نیز دیجیتال شده و بصورت شمارگان کامل در دفتر خدمات فنی نشریات در اختیار مراجعین قرار می گیرد.
مجموعه نشریات ادواری لاتین شامل 2550 عنوان مجله و 102 عنوان روزنامه در قالب 31000 مجلد بیشتر به زبان انگلیسی و نیز تعدادی به زبان فرانسوی، آلمانی، ایتالیایی، روسی و زبانهای دیگر می باشد. این مجموعه بنا بر نیازهای آموزشی رشته های مختلف دانشگاهی و زمینههای مختلف پژوهشی گرد آوری شده است .
در تالار نشریات ادواری تعداد 300 عنوان مجله آرشیو جاری(نسخه دوم) با نظم الفبایی عنوان و 18 عنوان روزنامه در دسترس مراجعین است.
در بخش خدمات فنی نشریات نیز آرشیو جاری مجلات(نسخه اول) نزدیک به 800 عنوان قابل دسترس است.
مجموعه نشریات کتابخانه از طریق کاردکسهای موجود در بخش خدمات فنی نشریات و سیستم جامع کتابخانه مرکزی قابل جستجو و بازیابی است.
نسخه های خطی:
این مجموعه درحدود 17000 جلد نسخة خطی به زبانهای فارسی و عربی و ترکی را دربرمیگیرد . در این مجموعه تعداد بسیاری نسخههای نادر و نفیس، نسخههای به خط مؤلف و علما و مشاهیر و نسخه هایی از قرن پنجم هجری قمری وجود دارد.
این مجموعه از طریق 21 جلد فهرست نسخههای خطی کتابخانة مرکزی و فهرستهای انتشار یافته مجموعة نسخههای خطی دانشکدههای ادبیات ، الهیات ، پزشکی و حقوق و نیز شبکة رایانهای کتابخانه قابل بازیابی است و در گنجینة نسخههای خطی در طبقة چهارم کتابخانه نگهداری میشود.
اسناد تاریخی:
مجموعة اسناد تاریخی شامل فرمانها، احکام، نامهها ، قبالهها ، وقفنامهها ، عقدنامهها، اسناد مالی و غیره است و در حدود 60000 برگ سند را در بر میگیرد.
وجود یک برگ سند مورخ 866 ق. مربوط به تولیت آستان سلطان شیخ محمود، دو مجموعه سند متعلق به دورة صفوی و مجموعة اسناد و نامههای برخی معاصران، از جمله سید محمدعلی جمالزاده، از جمله ویژگیهای ارزشمند این مجموعه است.
این مجموعه در حال حاضر در حال سازماندهی و فهرست نویسی است و برخی اوراق آن از طریق فهرستهای چاپ شدة نسخههای خطی قابل بازیابی است و در گنجینة نسخههای خطی کتابخانه نگهداری میشود.
میکروفیلمها و نسخههای عکسی:
این مجموعه شامل حدود 8500 حلقه میکروفیلم و 7500 جلد نسخه عکسی است. بخش بزرگی از این مجموعه از روی برخی نسخههای خطی کتابخانههای داخل و خارج از کشور تهیه شده است. تعداد بسیاری از میکروفیلمهای این مجموعه، به منظور حفظ نسخههای ارزشمند و نیز ارائة تصویر به درخواستکنندگان، از روی نسخههای خطی موجود در کتابخانة مرکزی تهیه شده است، در این مجموعه همچنین میکروفیلم بخشی از نشریات قدیمی ایران وجود دارد.
این مجموعه از طریق سه جلد فهرست میکروفیلمهای کتابخانة مرکزی و مرکز اسناد قابل بازیابی است و در مخزن ویژهای در طبقة چهارم کتابخانه نگهداری میشود.
پایان نامه های تحصیلی:
در حال حاضر مشتمل بر حدود 90000 عنوان پایان نامه است که ماهانه به طور متوسط 450 عنوان پایان نامه جدید به آن اضافه می گردد. این مجموعه حاوی پایان نامه های فارسی و لاتین در سه مقطع کارشناسی ( از سال 1386 این مرکز پایان نامه های کارشناسی را نمی پذیرد)، کارشناسی ارشد و دکترا است. مجموعه پایان نامه ها در سه قالب چاپی (از سال 1392 کتابخانه مرکزی فقط لوح فشرده پایان نامه را دریافت می کند) ، لوح فشرده و تهیه نسخه پشتیبان بر روی سرورهای کتابخانه مرکزی، آرشیو و نگهداری می گردد.
نخستین پایان نامه های این مجموعه متعلق به دانشسرای عالی و به سال1312 برمی گردد. از مجموع 90000 عنوان پایان نامه، حدود 15000 عنوان آن هنوز به صورت چاپی و در مخزن طبقه ششم نگهداری می گردد.
بازیابی این مجموعه از طریق سامانه جستجوی پایان نامه ها به آدرس اینترنتی : utdlib.ut.ac.ir و یا سیستم جامع کتابخانه به آدرس https://lib1.ut.ac.ir:8443/faces/home.jspx امکان پذیر است.
اسناد و مدارک
این مجموعه شامل برخی جزوهها، گزارشها، قوانین، آییننامهها، اساسنامهها، آمارنامهها، تقویمها، اعلامیهها، پوسترها، کارت پستالها و غیره است و در حدود 40000 سند و مدرک را دربرمیگیرد.
این منابع انتشارات غیرکتابی برخی سازمانها، وزارتخانهها، مجلس، دانشگاهها، موسسات و مراکز است که در سالهای گذشته به کتابخانة مرکزی اهدا شده است، اما با توسعة کتابخانهها و آرشیوهای تخصصی در هر یک از وزارتخانهها و سازمانها، اکنون نقش کتابخانة مرکزی در نگهداری این نوع اسناد کمتر شده است.
بخشی از منابع موجود در این مجموعه را سالنامهها، راهنماها، جزوات درسی، طرحهای پژوهشی، قوانین و مقررات و بریده جرایدهای مربوط به دانشگاه تهران تشکیل میدهد.
کار فهرست نویسی و سازماندهی این مجموعه در حال حاضر در حال انجام است. این مجموعه در مخزنی در نیم طبقه دوم کتابخانه نگهداری میشود و کار خدمات رسانی آن در همان محل انجام میشود.
کتابهای درسی:
مجموعه کتابهای درسی محفوظ در کتابخانه مرکزی شامل مجموعة کتابهای درسی مدرسة دارالفنون و کتابهای درسی دورههای مختلف وزارت فرهنگ قدیم و آموزش و پرورش (از 1306 تا 1370) و بالغ بر 5000 جلد است. از جمله قدیمیترین کتابهای موجود در این مجموعه میتوان به کتابهای درسی دارالمعلمین، مدرسة سیاسی و مدرسة نظام اشاره کرد. این مجموعه در مخزنی در نیم طبقه دوم کتابخانه نگهداری میشود و کار خدمات رسانی آن در همان محل انجام میشود.
نقشهها:
این مجموعه شامل نقشههای قدیم و جدید ایران، استانها و شهرستانهای مختلف کشور، نقشههای جهان و کشورهای مختلف دنیاست. این مجموعه در حدود 2000 نقشه، به زبان فارسی، انگلیسی، فرانسوی و دیگر زبانها را دربرمیگیرد. در این مجموعه چهار نقشه چاپ سنگی وجود دارد، از جمله «نقشة تمام ممالک محروسة دولت علیة ایران» که در سال 1286ق در مطبعة دارالطباعة دولتی چاپ شده است.
کار فهرست نویسی و سازماندهی این مجموعه در حال حاضر در حال انجام است. کار خدمات رسانی این مجموعه در بخش نسخ خطی کتابخانه انجام میشود.
منابع و مراجع الکترونیکی:
این مجموعه شامل منابع اطلاعات علمی ، لوحهای فشرده همراه کتاب و CDهای آموزشی می باشد.
برای دریافت اطلاعات بیشتر به بخش فناوری اطلاعات کتابخانه مرکزی مراجعه فرمایید.